آئین نامه دفتر ثبت تجارتی
وزارت دادگستری نظر به مواد 16 و 17 و 18 قانون تجارت مصوب اردیبهشت 1311 مقرر میدارد:
ماده 1 - در هر محلی که اداره یا دائره یا شعبه ثبت تشکیل شده یا میشود به منظور ثبت نام بازرگانان و بنگاه های بازرگانی و شرکتهای تجارتی دفتر مخصوصی به نام دفتر ثبت تجارتی تاسیس خواهد شد.
تبصره 1 - صفحات دفاتر مزبور را باید در بدو امر دادستان محل یا نماینده او شماره گذاری کرده و به امضای خود و مهر دادسرا ممهور و مجموع عده صفحات را با تمام حروف در اول و آخر هر دفتر با ذکر تاریخ قید کند.
تبصره 2 - در دفتر مزبور برای ثبت هر شماره یک صفحه تخصیص داده خواهد شد.
ماده 2 - کلیه بازرگانان و بنگاه های بازرگانی و شرکتهای تجارتی ایرانی و خارجی که مرکز اصلی آنها یا تجارتخانه آنها در ایران بوده و یا اینکه در خارجه باشد ولی در ایران شعبه یا شعبی دارند باید نام خود را طبق مقررات این آئین نامه در دفتر مذکور در ماده یک به ثبت برسانند.
ماده 3 - کلیه بازرگانان و بنگاه های بازرگانی و شرکتهای تجارتی مذکور در ماده 3 که در تاریخ اجرای این آئین نامه در هر محل به شغل بازرگانی اشتغال دارند مکلفند در ظرف 3 ماه از تاریخ نشر آگهی مذکور اظهارنامه خود را طبق ماده 6 این آئین نامه تنظیم و به ثبت محل تسلیم نمایند.
ماده 4 - بازرگانان و بنگاه های بازرگانی و شرکتهای تجارتی که پس از مدت 3 ماه مذکور در ماده 3 به شغل بازرگانی اشتغال ورزیده یا تاسیس میشوند در ظرف یک ماه از تاریخ شروع به کار یا تاسیس مکلف به تسلیم اظهار نامه مذکور در ماده فوق میباشند.
ماده 5 - اظهارنامه باید در سه نسخه روی نمونه های چاپی مخصوص که از متصدی دفتر ثبت تجارتی محل گرفته میشود تنظیم و به همان دفتر تسلیم و رسید گرفته شود.
ماده 6 - در اظهارنامه باید نکات زیر به ترتیبی که شماره گزاری شده نوشته شود:
1 - نام شخصی و نام خانوادگی بازرگان و رئیس بنگاه و مدیران شرکت و اسم تجارتخانه یا بنگاه یا شرکت.
2 - تاریخ و محل تولد و شماره شناسنامه و محل صدور آن
3 - تابعیت اصلی و تابعیت فعلی در صورتیکه تابعیت دیگری را تحصیل نموده باشد. تاریخ و طرز تحصیل تابعیت ثانوی باید قید شود.
4 - تاریخ ورود به ایران و شماره و محل صدور پروانه اقامت (اگر اظهار کننده تبعه خارجی باشد).
5 - محل اقامت شخصی، محل تجارتخانه یا بنگاه (نشانی کامل) محل مرکز اصلی شرکت و شعبات آن
6 - میزان سرمایه
7 - شماره ثبت منگنه و پلمپ دفاتر تجارتی که به موجب مواد 6 و 12 قانون تجارت به عمل آمده است.
8 - شماره تلفن، عنوان تلگرافی، کتاب رمز تجارتی (اگر داشته باشد).
9 - رشته تجارت (تجارت داخلی یا تجارت خارجی یا هر دو)
10 - قید شماره ثبت علائم تجارتی (چنانچه داشته باشد).
تبصره 1 - در اظهارنامه شرکت یا تجارتخانه و یا بنگاهی که به تجارت خارجی اشتغال دارد باید تعیین شود که واردکننده است یا صادرکننده یا حق العمل کار یا هر سه و حتی الامکان ارقام کالاهای عمده ای که اختصاصاً صادر یا وارد می نماید باید معین گردد.
تبصره 2 - در اظهارنامه شرکت یا تجارتخانه یا بنگاهیکه منحصراً به معاملات داخلی اشتغال دارد باید نوع معاملات و ارقام کالاهائی که معمولا مورد معامله میباشد تعیین شود.
ماده 7 - متصدی دفتر ثبت تجارتی مکلف است مفاد اظهارنامه را ظرف ده روز در دفتر خود ثبت و ذیل هر سه نسخه شماره ثبت و تاریخ و اسم دفتر ثبت تجارتی محل را قید و یک نسخه را با تصدیق به اینکه اظهارنامه مزبور ثبت شده است امضاء و مهر نموده به اظهارکننده تسلیم نماید و نسخه دیگری را به وزارت بازرگانی و پیشه و هنر ارسال دارد.
ماده 8 - هر نوع تغییر و تبدیلی که در هر یک از بندهای ماده 6 این آئین نامه پس از ثبت اظهارنامه بعمل آید و همچنین در صورت توقف و انحلال اظهارکننده مکلف است تغییرات حاصله را در 3 نسخه تهیه و به دفتر ثبت محلی که شرکت یا بنگاه و یا تجارتخانه در آن ثبت شده است تسلیم نماید که در دفتر ثبت تجارتی قید و مراتب به وزارت بازرگانی و پیشه و هنر اعلام گردد.
تبصره - در صورت تغییر محل مرکز اصلی شرکت یا شعبه آن و محل تجارتخانه و یا بنگاه باید تغییر مزبور به دفتر ثبت تجارتی مربوط اطلاع داده شود و متصدی دفتر مزبور پس از ثبت تغییر در ذیل ثبت اصلی گواهینامه شامل اطلاعات مربوط به ثبت مزبور به اظهارکننده تسلیم مینماید که به دفتر ثبت تجارتی محل منتقل الیه داده و در دفتر ثبت تجارتی محل جدید ثبت نماید ضمناً متصدی دفتر وزارت بازرگانی و پیشه و هنر را هم از آن تغییر آگاه خواهد نمود.
ماده 9 - در صورتیکه مدیر شرکت یا بازرگانان یا رئیس بنگاه فوت نماید قائم مقام او مکلف است منتهی در ظرف ششماه مراتب را به دفتر ثبت تجارتی مربوط اطلاع دهد در این اطلاعنامه باید وضعیت شرکت یا تجارتخانه یا بنگاه بعد از فوت تصریح و معین شود که در اثر فوت نسبت به هیئت مدیره چه تصمیمی اتخاذ گردیده و آیا تجارتخانه برچیده شده یا اینکه عملیات بوسیله وراث یا قائم مقام قانونی متوفی تعقیب خواهد شد در اینصورت قائم مقام متوفی باید خود را معرفی و اطلاعاتی را که در بندهای 1 تا 6 ماده 6 این آئین نامه تصریح شده است در اظهارنامه خود توضیح دهد.
متصدی دفتر ثبت تجارتی مراتب را ذیل ثبت اولیه تجارتخانه ثبت کرده و یک نسخه از اظهارنامه را طبق ماده 7 این آئین نامه به اظهارکننده تسلیم نموده نسخه دیگر را به وزارت بازرگانی و پیشه و هنر ارسال میدارد.
ماده 10 - هر بازرگان و یا رئیس بنگاه بازرگانی و یا شرکتی که طبق مقررات این آئین نامه اسم خود را ثبت مینماید مکلف است در سرلوحه کاغذهای تجارتی و سیاه ه های فروش و یادداشتها و برگهای سفارش و هر نوع اسناد و مطبوعات تجارتی که به کار میبرد ضمن درج عنوان تجارتی شماره ثبت دفتر ثبت تجارتی را نیز قید نماید.
ماده 11 - در هر محل که وزارت دادگستری مقتضی بداند دستور اجرای این آئین نامه را خواهد داد و اجرای آن بوسیله نشر آگهی در روزنامه رسمی کشور و یکی از روزنامه های کثیرالانتشار محل به اطلاع عموم خواهد رسید.
ماده 12 - اجرای این آئین نامه در تهران به عهده دائره ثبت شرکتها و در شهرستانها به عهده ادارات ثبت می باشد.
وزیر دادگستری